Nieuws

Dit artikel is reeds van april 2017 maar verdient het om nog eens in de schijnwerpers te plaatsen. Vlambogen (of microbliksems) zijn kleine vonkontladingen die ontstaan wanneer er fouten zitten in de elektrische bedrading of wanneer de bedrading is beschadigd. De vonken en warmte die daarbij optreden, kunnen de start zijn van een woningbrand.

De NEN1010 gaat ten aanzien van het toepassen van beveiligingscomponenten met vlamboogdetectie niet verder dan slechts een aanbeveling voor onder meer verblijfsobjecten met slaapgelegenheid. Hierbij te denken aan woningen, kinderdagverblijven, zorgwoningen en ziekenhuizen. Ook ruimten met verhoogde brandrisico’s door opslag en/of verwerking van gemakkelijk brandbare materialen alsmede ruimten met onvervangbare goederen zoals musea worden hierin genoemd. Eigenlijk onbegrijpelijk gezien het feit dat deze vorm van beveiligen het brandrisico substantieel reduceert en bovendien om die reden reeds in diverse landen al jaren verplicht is gesteld. Verzekeraars zouden er goed aan doen om vlamboogbeveiliging op te nemen in hun brandpreventiebeleid.

De techniek
De AFDD (Arc Fault Detection Device) beveiligingscomponent met vlamboogdetectie beschermt personen en apparatuur tegen brand die wordt veroorzaakt door vlambogen. De nieuwe component detecteert in stroomkringen hoge-frequentiepatronen die duiden op het ontstaan van een vlamboog. Er wordt een automaat geactiveerd die de stroomkring afschakelt en het risico wordt weggenomen.

Naast de vlamboogdetectiefunctionaliteit, is de AFDD ook voorzien met functies van een aardlekschakelaar, een kortsluit- en een overstroombeveiliging. De AFDD is daardoor een betrouwbare alles-in-één oplossing die aan alle normen voldoet en eenvoudig te installeren is. Deze beveiligingscomponent is in het bijzonder interessant voor de woningbouw, bijvoorbeeld in gebouwen met gedeelde bewoning zoals verzorgingstehuizen en opvangcentra, waar de gevolgen van een vlamboog rampzalig kunnen zijn.

Vlambogen, die meestal ontstaan door schade aan bekabeling, stekkers of klemverbindingen, vormen een direct gevaar voor mensen die in de nabijheid zijn omdat ze de elektrische infrastructuur beschadigen en snel brand kunnen veroorzaken. Naar schatting 25 procent van alle branden wordt veroorzaakt door een elektrische storing die tot een vlamboog leidt. Een veilige en snelle waarneming van een vlamboog is van essentieel belang. Conventionele aardlekschakelaars en installatieautomaten kunnen vlambogen echter meestal niet waarnemen.

De AFDD is ontworpen om nauwkeurig het onderscheid te maken tussen een werkelijk vlamboogrisico en andere hoge-frequentiesignalen die zich vaak voordoen in woonsituaties. De algemene eisen voor AFDD’s zijn in 2013 voor het eerst vastgelegd met de introductie van de IEC 62606-norm van de Internal Electrical Commission in 2013. Deze norm bepaalt dat AFDD’s geactiveerd moeten worden bij detectie van een boog van 100 joules of meer en dat de activering voor zeer hoge vlamboogspanningen binnen 120 milliseconden na detectie moet plaatsvinden. Bron: Eaton

Voor het eerst in de geschiedenis van NEN 1010, dé centrale norm voor elektrotechnische installaties, is er een norm voor de meest voorkomende typen laagspanningsinstallaties verschenen, de NEN 4010. Deze norm gaat over elektrische installaties voor laagspanning en geeft eisen die gericht zijn op de algemene Nederlandse installatiepraktijk. NEN 4010 is bedoeld voor alle installateurs die de meest voorkomende werkzaamheden aan elektrische installaties voor laagspanning verrichten.

Wat is NEN 4010?
De norm NEN 4010 gaat over elektrische installaties voor laagspanning en geeft eisen die gericht zijn op de Nederlandse installatiepraktijk. De norm is gebaseerd op NEN 1010:2015 en NEN 1010:2015/C2:2016, de Nederlandse implementatie van de HD-IEC 60304-reeks over elektrische installaties voor laagspanning.

Wat is het doel van NEN 4010?
Het doel van deze norm is de eisen voor elektrische installaties voor laagspanning toegankelijk te maken.

Voor wie is NEN 4010 bedoeld?
NEN 4010 is bedoeld voor ontwerpers en installateurs die de meest voorkomende werkzaamheden aan elektrische installaties voor laagspanning verrichten en inspecteurs.

Welke elektrische installaties vallen binnen het toepassingsgebied van NEN 4010?
NEN 4010 is van toepassing op elektrische installaties voor laagspanning die worden aangebracht in ruimten, in gebouwen of op terreinen die bestemd zijn voor:

- bewoning;
- zakelijke doeleinden;
- publieke functies;
- industriële doeleinden;
- landbouw, tuinbouw of veeteelt. Deze norm is ook van toepassing op buitenverlichting die is aangesloten op de hiervoor genoemde elektrische installaties. De hier bedoelde elektrische installaties worden gevoed met een nominale spanning tot en met 1 000 V AC en een frequentie van 50 Hz.

Wat zijn de uitgangspunten van NEN 4010?
Bij de bepaling van het onderwerp en het toepassingsgebied van NEN 4010 zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: - NEN 4010 moet aansluiten bij de Nederlandse installatiepraktijk. - Het taalniveau (leesbaarheid) moet aansluiten bij de doelgroep. - NEN 4010 mag niet in strijd zijn met NEN 1010.

Gaat NEN 4010 NEN 1010 vervangen?
NEN 1010 en NEN 4010 blijven naast elkaar van kracht. Maar installateurs die veelvoorkomende werkzaamheden aan elektrische installaties voor laagspanning installaties verrichten, hebben voldoende aan NEN 4010. Ook blijft NPR 5310 behorende bij NEN 1010 nog bestaan.

Als ik aan de NEN 4010 voldoe, voldoe ik dan ook aan NEN 1010?
Met NEN 4010 voldoen installateurs ook aan de elektrotechnische veiligheidseisen in de bouwwet- en regelgeving. Dat geldt alleen binnen het toepassingsgebied van NEN 4010. Voor onderwerpen die buiten het toepassingsgebied van NEN 4010 vallen, moet NEN 1010 worden gebruikt. Bron: NEN

Dat de elektrische auto de toekomst heeft mag inmiddels wel duidelijk wezen. Maar al die auto’s moeten aan een laadpaal. Ons huidige net van wisselstroom staat een grootschalige groei van het aantal elektrische auto’s in ons land in de weg. Met de groei van e-mobility zal de vraag naar elektriciteit fors toenemen. Logisch, maar kan ons elektriciteitsnet dat wel aan? Al die auto’s die hun eigen stukje van het net bezetten? Het antwoord is ‘nee’. Zeker niet in de huidige vorm en met het huidige congestiemanagement. Nu legt men nog een dikke kabel met meer capaciteit om de groei aan elektrische auto’s op te vangen, maar die werkwijze is niet vol te houden en leidt tot gevaar van overbelasting van het netwerk. Bovendien is er nu nog geen rekening gehouden met de auto als buffer voor elektriciteit. Het is namelijk een gelijkstroomcomponent dus deze verwerken als deel van een gelijkstroom infrastructuur zou veel logischer zijn. 

Met een infrastructuur van gelijkstroom, die veel meer capaciteit biedt, zou de elektrische auto gemakkelijker een hoge vlucht kunnen nemen. In de NPR 9090 leest u alles over gelijkstroom.

NPR 9090 
De NPR 9090 is een handleiding voor de installateur die met DC gaat werken. De NPR is geschreven om de elektrotechnicus, die nu nog niet dagelijks met DC te maken heeft, te doordringen van het feit dat DC-installaties specifieke kennis en vaardigheden vereisen. In de NPR staan die kennis en vaardigheden beschreven.

Het document is een bron van richtlijnen met onderbouwende informatie, beter leesbaar en wat praktischer van aard dan de NEN 1010. Die is meer opgezet om ook juridisch de belangrijkste zaken af te timmeren. Bron: NEN

Vlambogen
Dat begint al bij de installatieverantwoordelijke. Er is erkenning voor het feit dat niet iedere organisatie een competente MBO-4 elektrotechnisch geschoolde medewerker in dienst heeft om deze rol te vervullen. In dat geval kan de eigenaar, werkgever, verhuurder als installatieverantwoordelijke worden aangemerkt. Voor die persoon kan het dan nodig zijn dat hij of zij delen van die verantwoordelijkheid intern of extern delegeert. Dat zal dan gaan om die zaken waarvoor elektrotechnische kennis en normkennis van belang is.